Kırım ve Yalta

Tarih boyunca Anadolu ile köklü ilişkiler kuran Kırım, kültür coğrafyamızda yabancı olmadığımız bir yer. Ukrayna’nın Karadeniz’deki yarımadası, tıpkı Anadolu gibi farklı uygarlıklara ev sahipliği yapmış, Rusya, Asya ve Avrupa kültürleri arasında önemli bir köprü rolü üstlenmiş. Durum böyle olunca da ortaya söz konusu kültürel zenginlik çıkmış.

Kırım Hanları döneminden kalan camileri, Anadolu yemeklerine yakın damak tatları, Rus mimarisinin soğan kubbeli kiliseleri ile Kırım keşfedilecek çok değer barındırıyor. Kırımı her yıl milyonlarca turistin ziyaret etmesinin sebebi, buranın bir kültür hazinesi olmasının haricinde bir gerçekliğe dayanıyor: Kırım, tam bir doğa harikası. Göz alabildiğince uzun ve temiz sahillerdeki plajlar yaz aylarında tatilcilerin akınına uğruyor. Kırım aynı zamanda sağlık turizminin de oldukça canlı olduğu bir yer. Jeotermal su kaynakları birçok hastalığa iyi gelen özellikleri bir arada barındırıyor. Sahil şeridinin hemen içerisinde irili ufaklı dağ ve tepeler bölgenin genel yeryüzü şeklini oluşturuyor.

Kırımı anlatan iki renk söylenmesi gerekirse doğru cevap kesinlikle mavi ve yeşil olur.  Çehov’un Küçük Köpekli Kadın başta olmak üzere öykülerinde anlattığı Ukrayna kırsalına özgü dokuları keşfedeceğiz. Nikita Devlet Botanik Parkı, Cur Cur ve Uçan Su Şelaleleri, Demirci ve Ay Petri Dağları, Kırım’daki doğal güzelliklerin görülebileceği birkaç adres. Tırmanış, dağ yürüyüşleri, mağara keşifleri, kayak ve bisiklet sporları için Kırım kırsalı çok keyifli ve ilgi çekici olanaklar sunuyor.

Simferopol, Kırım’ın ulaşım ağının merkezidir. Adı M.Ö. 3. yüzyılda bölgede yaşamış olan Grekler’den miras kalan kent, Kırım’ın hem kalbi hem de önemli bir kültür merkezi. Kent dünyaca tanınmış piyanistler, müzisyenler ve sporcular yetiştirmesiyle tanınıyor. Ülkemizde Akmescit adıyla da tanınan Simferopol’deki Ulu Cami kentin önemli mimari ve kültürel değerlerinden. Gelişmiş bir demiryolu ağına sahip olan kent, dünyanın en uzun troleybüs hattı rekorunu elinde tutan (86 kilometre) bağlantı ile Yalta’ya ve buradan da Karadeniz sahillerine bağlanıyor. Kentin yakınlarındaki Kırlangıç Yuvası Kalesi, Yalta’nın en önemli zenginlikleri arasında yer alır. Denize bakan son derece dik bir yamacın zirvesinde, adeta masallardan çıkıp gelmiş gibi duran kale, inanılması güç bir görüntü oluşturuyor. Burcundan kimi zaman adrenalin dolu uçurum dalışlarının yapıldığı Kırlangıç Yuvası Kalesi kesinlikle görülmesi gereken bir yer. Alupka kasabası yakınlarındaki Vorontsov Sarayı ise tam bir mimari şölen sunuyor ziyaretçilere. Yalta’dan devamla Sivastopol, Aluşta, Sudak, Kefe (Feodosiya), Yevpatoriya, Saki ve Koktebel’e doğru bir yay çizerek muhteşem bir sahil keşfi gerçekleştirilebilir. Sahil şeridindeki kent ve kasabalara göre Sivastopol daha büyük bir şehir. Kırım’da mütevazı ama görkemli bir şehir daha var: Bahçesaray. Topkapı Sarayı’nın minyatürü şeklinde yapılan Hansaray ile Han Cami, yörenin görülmeye değer yerlerinden. Ünlü Rus şair ve yazar Puşkin, Hansaray’dan çok etkilenip Bahçesaray Çeşmesi adlı meşhur eserini kaleme almış. Tarih boyunca sanatçıları, imparatorları ve gezginleri etkileyen Kırım gerçekten de görülmeye değer.

İnşasına 14. yüzyılda Cenevizliler tarafından başlanan Sudak Kalesi, gösterişli bir tarihi yapıt. Sırtını dağlara yüzünü Karadeniz’in dalgalarına çeviren kale, içinde Osmanlı döneminden kalma bir cami ile müzeyi de içinde barındırıyor. Ceneviz armalarının süslediği kulelerle bezeli surlar ise etkileyici bir manzara sunuyor. Kırım doğal güzellikleriyle olduğu kadar su altı zenginlikleriyle de adından söz ettiriyor.

Kırım yemekleri Türk mutfağı ile ciddi benzerlikler taşıyor. Börek çeşitleri genellikle kahvaltıda yeniyor. Biber dolması, etli pilav ve balık çorbasının yanı sıra deniz ürünleri de çok sevilenler arasında. Ayrıca Simferopol ve Yalta’da dünya mutfaklarından tatları da deneyebilirsiniz.

Şehir merkezlerindeki alışveriş merkezlerinden dekoratif objeler satın alabilirsiniz. Çarlık döneminden esintiler taşıyan tablolar, Rustik mobilyalar, porselen vazolar, pirinç şamdanlar ve asırlık masa saatleri alabilecekleriniz arasında.

Haziran ile eylül arasındaki yüksek sezonda, sahil otellerinde yer bulmak için rezervasyon yaptırmak çok önemli. Yalta’da çok sayıda ekonomik hostel ve apart otel mevcut.

Ukrayna’daki yaygın görüşe göre Karadeniz’deki en güzel plajlar Kırım Yarımadası’nda yer alıyor. Yerel rehberlerin önerisi ise Fiolent Burnu, Sivastopol’ün kuzey kıyıları ve Kefe sahillerinde bulunan kumsallar.

19. yüzyıldan bu yana Rus aristokratların sayfiye yeri olan Yalta’da yenilenen sağlık merkezleriyle ruhunuzu ve bedeninizi yenileyebilirsiniz. Sıcak volkanik taş masajı, aromaterapi ve spa aktiviteleri birinci sınıf tesislerde uzman bir ekip tarafından uygulanıyor.

Cave Towns denilen, Kırım Yarımadası’nın güneybatısındaki mağara yerleşimini keşfetmenin en iyi yolu yürüyüş yapmak. Kapadokya’ya benzeyen büyüleyici doğasıyla ünlü bölgede Orta Çağ’dan kalma yerleşim izlerine de rastlamak mümkün.

• Kırım’ın Beyaz Sarayı

Yalta’nın güneyindeki Livadiya Sarayı, Karadeniz’e bakan yeşil bir tepe üzeride bulunuyor. 1911 tarihli yapı mermerinin renginden ötürü Beyaz Saray olarak adlandırılıyor. Osmanlı, İngiliz ve gotik mimarinin ince detaylarını taşıyan saray, tarihte de önemli bir yere sahip. Yalta Konferansı’na ev sahipliği yapan saray, Avrupa haritasının belirlendiği yer olarak biliniyor.

Bahçesaray yakınlarındaki Cıfıt (Chufut) Kale, Kırım’ın  köklü tarihini yansıtıyor. 6 ile  12. yüzyıllar arasında  inşa edilen kalenin surları gizemli yer altı yerleşimlerini içinde barındırıyor.

Kırım, kaya tırmanışı, mağaracılık ve yelken gibi doğa sporları için ideal alanlara sahip. Kefe yakınlarındaki Klementyev Dağı’nın üzüm bağlarıyla kaplı yamaçları ise yamaç paraşütü tutkunlarının gözdesi

Eski bir balıkçı köyü olan Kefe’deki resim müzesinde dünyaca ünlü ressam Ayvazovski’nin eserlerini görebilirsiniz. Müzenin hemen önünde ünlü ressamın bir de heykeli bulunuyor.

Uluslararası Çehov Tiyatro Festivali her yıl eylül ayında Yalta’da düzenleniyor. Ana mekân olarak Çehov Tiyatrosu’nun kullanıldığı festivale geçtiğimiz yıl Ukrayna’dan Arnavutluk ve Polonya’ya kadar pek çok ülkenin tiyatrosu katılmıştı.